Талх өшиглөж тоглохоор шийдсэн “Гурилын үйлдвэрийн” яамныхныг огцруулъя

Шинэчиллийн Засгийн газарт УИХ дахь АН-ын бүлгийн эв нэгдлийг хагалж бутарган байж “давхар дээл”-ийн гайхамшигийг бататган томилогдсон Үйлдвэр, хөдөө аж ахуйн сайд Ш.Түвдэндоржийн өдрүүд эхэллээ. Дархлагдсан нэр хүндтэй хэнбугай ч энэ салбарын сайдаар сонгогдоход хавар, намартаа суудал нь ганхдагаараа онцлогтой. Гэхдээ арай ч “Буудай гэж үүнийг хэлдэг юм шүү дээ” гэсэн эсэргүүцлийн самбараар “зодуулсан” Үйлдвэр, хөдөө аж ахуйн сайд түүхэнд байгаагүй санагдана.

Өнөөдөр тариа хураалтын ажил эхэлчихээд байхад тариаланчид улстөржиж буйн шалтгаан нь Үйлдвэр, хөдөө аж ахуйн яамны удирдлагуудын “азгүй” мэдэгдэл, алсын хараагүй бодлоготой холбоотой. Цагаа олоогүй хатуурхал, тариаланчдын амьдралыг багтааж хөлс, хүчийг шингээсэн хөдөлмөрийг үл тоосон тохуурхал нь тэднийг ийнхүү бослогод уриалж байгааг буруутгах арга даанч алга.

“Үйлдвэр, хөдөө аж ахуйн яамны удирдлагуудаас сайд, дэд сайд, төрийн нарийн бичгийн дарга гурав нь мэргэжлийн биш. Энэ яамыг “мэргэжлийн” хүмүүс удирдаагүй учраас тэд ажлаа мэдэхгүй, “Улаанбаатар гурил” компанийн “аманд багтаж”, хууль зөрчин тариаланчдыг дарамталж байна” гэж тариаланчид ярьж байна. Тариаланчид бол салбарын сайд, Төрийн нарийн бичгийн даргын шийдвэрийг “Төр” л гэж хардаг, тэдний гаргасан шийдвэрийг дагадаг. Тэгэхээр Ш.Түвдэндорж дарга тэр салбарт “шинэдээд” алдаатай шийдвэр гаргажээ гэж бодохгүй.

Монголын төр гурилын томоохон үйлдвэрийг дэмжиж “Нэг тонн улаанбуудайгаа 460 мянган төгрөгөөс дээш үнээр үнэлбэл Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангаас тонн тутамд олгодог 100 мянган төгрөгийн урамшууллыг олгохгүй. Эсвэл импортын улаанбуудай оруулж ирнэ” гэсэн “Төрийн сүрдүүлэг” хэлбэрээр хүлээн авч эсэргүүцлээ илэрхийлж байна. Үнэхээр ч дотооддоо хэрэгцээгээ хангаж болоод байхад үндэсний үйлдвэрлэгчдээ “нухчин дарах”, ингэснээр хөлс, хүчээ шингээсэн буудайг нь дээрэмдэж гурилын хэдхэн монополь үйлдвэрт “дээрэмдэн” авч өгөх гэсэн бодлого мэт харагдаж байгаа нь үнэний хувьтай.

Улаанбуудайн борлуулалтыг эрчимжүүлэх, хэрэглэгчдийн гар дээр ирэх гурилын үнийг хэт өсөхгүй байх боломжийг бүрдүүлэх үүднээс Үйлдвэр хөдөө аж ахуйн сайдын тушаалаар Тариалан эрхлэлтийг дэмжих санд авах 1 тонн хүнсний улаанбуудайн үнийг 320.0 мянган төгрөгөөр тогтоож, 100 км-ын доторх буудайн тээврийн зардлыг тариалангийн сан хариуцахаар шийдвэрлэж, үүн дээр гурил үйлдвэрлэлд нийлүүлсэн хүнсний улаанбуудайн тонн тутамд 100.0 мянган төгрөгийн урамшуулал олгохоор болсон энэ шийдвэр хуулийн дагуу хэрэгжих учиртай. Энэ бол Ш.Түвдэндорж гэдэг хувь хүний “ивээл хайр, үнэлэмж”-ийн асуудал биш билээ.

Уг нь Ш.Түвдэндорж сайд өнгөрсөн зургадугаар сарын 12-ны 20.00 цагт ажлаа хүлээж авахдаа Ерөнхий сайдын өмнө “Монголчуудыг тэжээж байгаа гол хүмүүс нь малчид, тариаланчид. Энэ хүмүүсийн нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэхийн төлөө явна.Энэ салбарт олон төсөл хөтөлбөр батлагдсан.Зарим нь хөрөнгө мөнгөгүйн улмаас зогссон.Тэдгээрийг эргэлтэд оруулахын төлөө ажиллана.Бичил бизнес эрхлэгчдээ илүү дэмжинэ” хэмээн амласаныг хэвлэлийнхний архивт шинэхэнээрээ буй.

Цэргийн нэгдсэн дээд сургуулийг радио холбооны инженер мэргэжлээр,”Отгонтэнгэр” Их сургуулийг хуульч өмгөөлөгч мэргэжлээр,Удирдлагын академийг төрийн захиргааны менежер мэргэжлээр төгссөн түүнд УИХ-ын гишүүн, Хууль зүйн байнгын хорооны даргын алба хангалтгүй санагдаад Үйлдвэр, хөдөө аж ахуйн сайдаар томилогдсон байж таарна. Ингэхдээ “Талхны үнэ 1000 төгрөг болсныг “экс” сайд Х.Баттулгаас нэхэж байсан тэрбээр талхны үнийг ямар нэг аргаар бууруулчихвал нэр хүнд олох юм байна гэж бодсон бололтой. Харин талхыг юугаар хийдэг. Тариаг хэн тарьдгийг мартсан нь харамсалтай.

Манай улсын жилийн хэрэгцээт гурилыг дотооддоо үйлдвэрлэхэд 328.7 мянган тонн буудай шаардлагатай бөгөөд балансаас харахад 2012-2013 оны хэрэгцээнээс 172.8 мянган тонн буудай илүүдэлтэй харагдаж байна.Гэтэл “Импортын буудай оруулж ирнэ шүү” гэх далайлган сүрдүүлэлтээр тариаланчдыг дарамтлахын цаана ямар нэг “но” байсан юм биш биз.

Засгийн газраас өргөн хэрэглээний импортын бараа, бүтээгдэхүүний үнийг бууруулахад 303 тэрбум, хүнсний гол нэрийн бараа бүтээгдэхүүний үнийг тогтворжуулахад 248 тэрбум төгрөг зарцуулаад байгаа. Тухайлбал, махны үнийг тогтворжуулахад 87 тэрбум төгрөг зарцуулж гурван компанид хувааж олгосон бол гурилын үнийг барих гэж 48.7 тэрбум төгрөгийн хөнгөлттэй зээлийг олгосон юм.Гэвч өнгөрсөн хугацаанд гурилын үнэ 20 гаруй хувиар, өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүний үнэ дунджаар 30 орчим хувиар нэмэгдсэн тухай иргэд бухимддаг.

Тиймээс өнгөрсөн зургадугаар сарын сүүлчээр Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг ҮХАА-н сайд болоод албаны хүмүүст хандаж, “Үнэ тогтворжуулах хөтөлбөр үр дүнгээ өгөөд явж байхад талхны үнэ нэмээд байдаг нь сонин юм. Олон шалтаг, шалтгаан тоочоод байлгүй үүнийхээ учрыг ол” гэсэн. Харин одоо Ш.Түвдэндорж сайд “учрыг нь олох”-ын тулд тариаланчидтай “дайтаад” эхэллээ. Энэ зөв гэж үү.

http://uls.mn/politic.html?id_29874