Сэтгэлийн хөдөлгөөн түүний эмгэгүүд

Хүн байгаль нийгмийн үзэгдэл юмсыг танин мэдээд зогсохгүй тэдгээрийг сэтгэлээрээ мэдэрч, сайханд нь баясах, баярлах, бахдах, муухай зүйлд дургүйцэх, эгдүүцэх, уурлах, бухимдах зэрэг хэлбэрээр сэтгэлийн буюу субъектив хариу урвал өгөхийг хэлнэ.

Сэтгэлийн хөдөлгөөнийг:
Үргэлжлэх хугацаа ба хүчээр нь:
Мэдрэх сэтгэл- энэ нь хүн, амьтны аль алинд нь үүсдэг энгийн сэтгэл хөдлөл.
Дотоод сэтгэлийн мэдрэмж- зөвхөн хүнд үүсдэг, нийгмийн агуулгатай, ухаарсан сэтгэл хөдлөл.
Зан сэтгэл \настроение\- удаан хугацаагаар үргэлжилдэг, сэтгэлийн ерөнхий суурь байдлыг хэлнэ.
Хүсэл, шунал- энэ нь удаан хугацаатай үргэлжилдэг, нэгэн чиглэлтэй, хүч ихтэй сэтгэлийн тогтонги байдал.
Сэтгэл цочирдох- богино хугацаатай үргэлжилдэг, гэнэтийн эрс хүчтэй сэтгэл хөдлөл.

Хүний бие сэтгэцийн үйл ажиллагаанд сэргээх буюу саатуулах үйлдэл үзүүлж байгааг харгалзан:
Өөдрөг сэтгэл хөдлөл. Үүнд: баярлах, баясах
Сөрөг сэтгэл хөдлөл. Айх, сэтгэл түгших, ичих
Хүний биологийн ба нийгмийн хэрэгцээ хэрхэн хангагдсантай холбоотой үүсэх сэтгэл хөдлөлөөр нь:
Биологийн өөдрөг мэдрэмж: цадах, нойр ханах
Биологийн сөрөг мэдрэмж: өлсөх, нойр ханахгүй байх
Ёс суртахууны өөдрөг мэдрэмж: сайныг хүсэх, ерөөх
Ёс суртахууны сөрөг мэдрэмж: дайсагнах, атаархах
Гоо сайхны өөдрөг мэдрэмж: үзэсгэлэнтэй зүйлийг бишрэх, сайхан зүйлд сэтгэл хөгжих
Гоо сайхны сөрөг мэдрэмж: муухай муухайг үзэн ядах, зэвүүцэх,
Хөдөлмөрийн өөдрөг мэдрэмж: ажлаасаа сэтгэлийн таашаал авах
Хөдөлмөрийн сөрөг мэдрэмж: хийсэн ажилдаа сэтгэл дундуур, сэтгэл ханамжгүй байх

Сэтгэл мэдрэлийн хувьд эрүүл хүмүүст илэрдэг, огцом үүсдэг, богино хугацаатай үргэлжилдэг, эрс хүчтэй сэтгэл хөдлөлийг энгийн сэтгэл цочирдол гэдэг.
Энэ үед ухаан балартдаггүй учир хүн гадаад орчноо болон өөрийн байдлыг бүрэн ухаарах чадвартай.
Сэтгэцийн өвчнүүдийн үед сэтгэлийн хөдөлгөөн янз бүрийн байдлаар өөрчлөгддөг. Энэ нь сэтгэлийн хөдөлгөөн өөрчлөгдөх шинж болон хам шинжүүдээр илэрдэг.

www.times.mn