“Эрдэнэс Тавантолгой” Америкийн хуулийн фирмээс 5.5 тэрбумаар зөвлөгөө авчээ

Гаднаас өчтөчнөөнтэрбумаарньзөвлөх үйлчилгээ аваад байгаагийн цаана мөнгө угаах ажиллагаа өрнөж байгаа юм биш биз гэсэн хардлага явж эхэлсэн нь нууц биш. Үнэндээ заавал гаднын иргэнээс зөвлөгөө аваад, байдгаа бариад байгааг нь харвал эргээд өнөөх төсөв хөрөнгөнийх нь зарцуулалтад ч гэсэн хяналт тавих боломж хомс гэдэг үүднээс сонгоод байна уу гэж хардахаар байгаа нь нууц биш. Үүний хамгийн сүүлийнжишээ нь төрийн өмчит “Эрдэнэс Тавантолгой” компани болж байна.Тодруулбал, тус компани энэ онд нийтдээ 5.5 тэрбум төгрөгөөр Америкийн нэгэн хуулийн фирмээс зөвлөх үйлчилгээ авсан байх юм. Тус компани энэ мөнгийг АНУ-ын “Boies shchiller Flexner” гэх компанид энэ оны нэгдүгээр сараас эхлэн нийт таван удаагийн давтамжтайгаар зөвхөн хуулийн зөвлөгөө буюу зөвлөх үйлчилгээний төлбөрт төлсөн байх юм. Гэтэл тус компанид хуулийн хэлтэс, хуульчид бий.Дотоодын ажилчдадаа итгэдэггүй юм гэхэд манай улсад дэлхийн хэмжээнд үнэлэгдэх хуульч, өмгөөлөгч баймаар л юм. Эсвэл улсын хэмжээнээс хэтэрсэн маргаан үүссэн учраас ийнхүү чимээгүйхэн гаднаас зөвлөгөө авч байна уу. Үгүй бол дотоодынхноосоо нуух шаардлага байсан юм болов уу.

Цаашлаад ийм их мөнгөөр хуулийн ямар маргаан хийв, тэдэнд үнэхээр ийм их хэмжээний мөнгө зарцуулах хуулийн ямар зөвлөх үйлчилгээ хэрэг болов гэдэг нь эрхгүй анхаарал татаж байгаа юм. Энэ бол олонд ил болсон хамгийн сүүлийн жишээ. Харин үүнээс өмнө манай томоохон компаниуд гаднаас өндөр үнээр зөвлөх үйлчилгээ авч байсан тохиолдол хэд хэд гарсан.

Тухайлбал, олны сайн мэдэх нь мөн л АНУ-ын эхнэр, нөхөр хоёрын хуулийн фирмээс хуулийн зөвлөгөө авахын тулд 17 тэрбум төгрөг төсөвт төвлөрүүлснийг гишүүн С.Ганбаатар ил болгож байв. Тодруулбал, ЗГХЭГ-ын дарга С.Баярцогтын гарын үсэгтэй АНУ-ын “Пэнтер лоу” фирмээс Оюутолгойнасуудлаархуулийн зөвлөгөө авахаар 17 тэрбум 500 сая төгрөгийг төсөвлөсөн байдаг.

Харин үүнээс өмнөх жишээ татвал 2011 онд төрийн өмчит компани “Монголын төмөр зам” мөн л АНУ-ын алдарт “McKinsey & company” гэдэг компанийг Даланзадгад- Чойбалсангийн чиглэлийн 1100 км замын маргаанд зөвлөхөөр авч байсан. Энэ зөвлөх ком- панийн ажлын хөлс жилийн 5.650.000 ам.доллар болж байсан түүх бий. Мөн “МИАТ” компани Хонгконгийн “Seabury” гэx зөвлөх үйлчилгээний компаниас бизнес төлөвлөгөө буюу зөвлөх үйлчилгээг авч байсан зэрэг жишээ бий. Харин энэ бүхний эцэст асар өндөр өртөгтэй зөвлөх үйлчилгээний үр дүн хаана байгааг асууя.

Гарт баригдаж, нүдэнд харагдаж, ажлын үзүүлэлтэд нөлөөлсөн зүйл бий юү гэдэгт хэн хариулт өгөх вэ. Бид энэ мэтээр олсон хэдэн төгрөгөө салхинд хийсгэсээр байх уу. Үнэндээ тайлан балансдаа гаднаас зөвлөх үйлчилгээ авсан гэж байгаа ч цаана нь ямар үр дүн гарсныг хэн ч эргээд тайлагнадаггүй. Тэр дундаа эдийн засаг хүнд байгаа энэ үед төсөвт багагүй хэмжээний орлого төвлөрүүлдэг компаниуд ингэж үрэлгэн хандаж боломгүй санагдах.

Тиймээс ч “Эрдэнэс Тавантолгой” компанийн захирал Б.Батбилэгээс асууя. Эрх баригчдын алдаатай бод- логын горыг жирийн иргэд үүрэлцэж, амьдралдаа арай ядан хүргэж байгаа цалингаа хасуулах дээрээ тулаад байна. Гэтэл та, танай компанийнхан ямар шалтгаан, үндэслэлээр төсөвт төвлөрүүлэх учиртай таван тэрбумаа гаднынханд барьчихав.

Элгээрээ хэвтэхдээ тулаад байгаа эдийн засагт 5.5 тэрбум гэдэг багагүй хөрөнгө. Ядаж л ажилгүй болохгүй, Хятадын компани руу шилжихгүй гэж тэмцээд байгаа ажилчдаа авч үлдэхэд анхаарал хандуулаач. Бодит үр дүнгүй зөвлөх үйлчилгээнд юуны учир 5.5 тэрбумыг цацсанаа тайлбарлаач, Б.Батбилэг дарга аа.

М.Өнөрөө

Эх сурвалж: “Монголын үнэн” сонин