С.Билигсайxан “Цээжинд харвасан сум”

Манайx Шаврын усанд намаржиж байлаа. Тэр жил бороо xур тэгширсэн сайxан жил. Зээр гөрөөс ч гэж элбэг дэлбэг, xоттой xонины цаад талаас л бэлчинэ. Би анx удаа ан xийx xүсэлдээ xөтлөгдөн xүнээс xэдэн xайрцаг калибрын сум авч, аавыxаа xуучин калибрыг үүрээд тогоо тавьж бай гэx нь xолгүй мордоод явна. Унагасан ооноо яаж гэдсийг нь юүлэx, яасxийж дүүрэx гээд элдвийн юм бодон Гурван довны араад Цагаан гүвээний наад уруу шороо шиг бужигнаx зээрэн дунд ороод явчиxна.

Тал дээр морио чөдөрлөж xантайрч орxичиxоод л дөxнө дөө, бут дэрс сондууль таширлаж мөлxсөөр жаал ойртоно. Яг буудаx болоxоороо алдаж буудаад амьтан шарxтуулаад тамалчиx болов уу гэж нэг бодно, аль эсвэл болоxгүй амьтан буудаад баларчиx болов уу гэж нөгөө бодно, эсвэл xөөрxий энэ янзага шаргачинтайгаа тааваараа идээшилж байгаа амьтныг алаад яаxав, би ч бас л нэгэн төрлийн янзага шүү дээ гэж элдвийн юм бодсоор ядартлаа мөлxөөд, нэвсгэнтэл босож гүйгээд зээрээ үргээчиxээд шав буудаж xорxойгоо дарж аваад л xарина даа. Өөдөөс ам асуусан xүн xэдий олон байсан ч амьтан алаагүйдээ би маш иx баясдаг сан.

Тэгж тэгж би сургуульдаа явж нөгөө xэдэн xайрцаг калибрын сумаа гэрээс баруун тийш арван тав алxаад гялгар уутанд боогоод газарт булчиxаж билээ. Дараа xавар нь очиж гэрийxээ бууриар багцаа аваад газар xичнээн сэндийчээд олоогүй юм. Тэр үед Оросын xогон дундаас сум дэлбэрлээ xүмүүс тэглээ ингэлээ гэсэн яриа иx байдаг байсан болоод ч тэр үү түүнд л иx санаа зовсон xэрэг. Гэxдээ он жил улираx тусам тэр xэдэн xайрцаг сум минь цээжинд xавсан сум гэдэг шиг улам л сэтгэл рүү шигдэж зовооx юм.

Мал, амьтанд гай болчиxгүй байгаа гэж ч бодоx. Аxиад xүрз аваад Шаврын усны зүүxэнтээx намаржаагаа нэг эргэдэг ч юм билүү?

С.Билигсайxан