Ам.долларын ханш огцом чангарлаа

Ам.долларын ханш долдугаар сар гарснаас хойш өссөөр байна. Монголбанкны зарласан албан ханшаар ам.доллар 2032 төгрөгтэй тэнцэж, улмаар таван сарын өмнөх түвшинд эргэн ирлээ. Ам.доллартай харьцах төгрөгийн нэрлэсэн ханш сулрах үзэгдэл үргэлжилсээр байгаа нь энэ. “Найман шарга” валютын захын ченжүүд мягмар гарагт ам.долларыг 2025 төгрөгөөр худалдан авч, 2037 төгрөгөөр зарж байв. Энэ өдөр арилжааны банкууд ам.долларыг 2020-2023 төгрөгөөр худалдан авч, 2038 төгрөгөөр зарж байлаа.

Төв банк энэ өдөр валютын дуудлага худалдаа зохион байгуулж, 2035 төгрөгийн ханшаар 21 сая ам.доллар арилжааны банкуудад нийлүү- лэв. Ингэснээр Монголбанкны V албан ханш нэг өдрийн дотор есөн төгрөгөөр хөдөлж байна. Үүнийг ханшийн огцом өсөлт гэж эдийн засагчид тайлбарладаг. Дотоодын ханшийн зах зээл дээрх уг гэнэтийн хэлж болохоор өөрчлөлт нь банк, санхүүгийн  байгууллагын ханшийн төсөөллийг эвдлээ. Төв банкны хувьд өнгөрсөн долоо хоногт валютын дуудлага худалдаа зохион байгуулалгүй өнжиж, зах зээлд оролцоогүй юм. Харин дотоодын валютын зах зээлд ам.долларын ханш өссөөр байсан.

Ам.долларын ханш энэ сар гарснаас хойш огцом өсөж  байгааг эхэнд тэмдэглэсэн. Улсын бүртгэл, статистикийн ерөнхий газрын энэ оны эхний хагас жилийн нийгэм, эдийн заегийн

үзүүлэлтээс харахад ам.долларын ханш төгрөгийн эсрэг чангарсаар байгаа юм. Хэрэв төгрөгийн ханш суларвал импортлогчид гадаад худалдаанаас алдагдал хүлээж, экспортлогч нар хожиж байдаг. Эсрэгээрээ төгрөгийн ханш чангарвал импортлогчид гадаад худалдаагаар хямдхан бараа оруулж ирнэ гэсэн үг. Харин экспортлогч үйлдвэрлэсэн бараагаа гадаад зах дээр хямдхан зарахад хүрч алдагдалд орж байдаг хоёр талтай.

Монголбанкны хувьд төгрөгийн ханшийг тогтвортой байлгах, тогтворжуулах арга хэмжээг байнга авч хэрэгжүүлж байгаа. Тэр арга замыг нь интервенц гэж нэрлэдэг. Энэ хүрээнд Төв банкны зүгээс долоо хоногт хоёр удаа гадаад валютын дуудлага зохион байгуулж, интервенц хийж буй. Гадаад худалдааны алдагдал буурсан,

алтны тушаалт нэмэгдсэн, “Оюутолгой” төслийн хоёр дахь шатны бүтээн байгуулалт эхэлсэн зэрэг нь дунд болон урт хугацаанд ам.долларын ханш тогтворжих баталгаа болж байгаа юм.

Иргэдийн дунд ам.долларын ханш цаашид өснө гэсэн хүлээлт давамгайлж байна. Сонгуулийн өмнө огцом суларч байсан ам.долларын ханш сүүлийн 20 хоногт даруй 53 төгрөгөөр чангарлаа. Ханшийн зах зээл тогтворгүй хэвээр байна. Энэ нь эдийн засгийн нөхцөл байдлыг улам эмзэг болгосоор. Төгрөгийн ханшийн тогтворгүй байдлыг дагаж эдийн засгийн байдал хүндэрч эхэлдэг гэмтэй.

СЭЗИС-ийн багш Б.Мөнхзаяа “Төв банкны авч болох арга хэмжээ нь валютын нөөцийн бүрдүүлэлт. Ханшид нөлөөлж байгаа олон хүчин зүйл бий.

Түүнээс хамгийн хүчтэй нь Монголбанкны валютын нөөцийн хэмжээ. Нөөцөө аль болох боломжийнхоо хэрээр нэмэгдүүлэх, хүлээгдэж байгаа мега төслүүдээ Засгийн газар цаг алдалгүй хэрэгжүүлэх алхмыг эрэлхийлэх хэрэгтэй” гэж тодотгов. Түүнтэй таван эдийн засагч тутмын гурав нь санал нийлж байна.

Эх сурвалж: Засгийн газрын мэдээ сонин